Wat is colitis ulcerosa?
Colitis ulcerosa is een aandoening waarbij de binnenbekleding van de dikke darm of de endeldarm (het rectum) ontstoken raakt. Die ontsteking gaat gepaard met zwelling en pijn.
Op basis van het deel van de dikke- en endeldarm dat is aangetast, kunnen er verschillende vormen van colitis ulcerosa onderscheiden worden. Meer lezen over het spijsverteringsstelsel.
Ontstoken gebied | Medische naam |
---|---|
Endeldarm; laatste stukje dikke darm voor de anus, zo’n 15 cm lang | Proctitis of proctitis ulcerosa |
Endeldarm en onderste deel van de dikke darm | Proctosigmoiditis |
Alle delen van de dikke darm die zich links in de buik bevinden | Linkszijdige colitis ulcerosa of simpelweg linkszijdige colitis |
Niet slechts de delen van de dikke darm die zich links in de buik bevinden, meestal de gehele dikke darm | Pancolitis |
De gehele dikke darm; gaat gepaard met ernstige pijnklachten, hevige diarree en soms met dehydratatie en shock. Dit is een zeldzame, levensbedreigende vorm van colitis ulcerosa. | Fulminante colitis |
Bij wie komt colitis ulcerosa voor?
Europa | 0,6 tot 24,3 op de 100.000 mensen |
In Azië en het Midden-Oosten | 0,1 tot 6,3 op de 100.000 mensen |
In Noord-Amerika | 0 tot 19,2 op de 100.000 mensen |
Naar leeftijd | Kan op elke leeftijd ontstaan, maar begint meestal bij mensen tussen de 30 en 40 jaar. |
Naar geslacht | Komt bij mannen en vrouwen even vaak voor. |
Symptomen
De meest voorkomende symptomen zijn:
- buikpijn – kan bestaan uit buikkrampen, meestal links in de buik (doordat daar een deel van de dikke darm loopt);
- diarree – naarmate ontstekingen en zweren de binnenbekleding van de darm verder aantasten, zal de darm steeds minder goed in staat zijn om water te onttrekken uit de voedselresten die zich door de dikke darm begeven, met diarree als gevolg;
- bloed of slijm bij de ontlasting – de door zweren aangetaste en beschadigde binnenbekleding van de darm kan veel slijm en bloed afgeven, dat vervolgens bij de ontlasting terechtkomt.
De overige symptomen zijn verschillend voor lichte, matige en ernstige colitis ulcerosa.
Licht | Matig | Ernstig | |
---|---|---|---|
Bloed bij de ontlasting | Aanwezig | Aanwezig | Aanwezig, in combinatie met veel pus (ontstekingsmateriaal). Opgeblazen buik, lucht in de darmen. Koorts en algehele malaise |
Afwijkende ontlasting | Korrelig | Waterig | Diarree |
Afwijkend ontlastingspatroon | Enkele keren per dag | Vaak | Zeer vaak. Continu aandrang voelen om naar de wc te gaan |
Aandrang om naar de wc te gaan | Aanwezig | Aanwezig | Aanwezig |
Overige symptomen | Aandrang voelen om naar de wc te gaan terwijl er geen ontlasting aanwezig is (tenesmus). Mogelijk in combinatie met vermoeidheid of lusteloosheid | Aandrang voelen om naar de wc te gaan terwijl er geen ontlasting aanwezig is (tenesmus). Koorts, afvallen, aanhoudende buikpijn (vooral links in de buik), opgeblazen gevoel, vermoeidheid |
Bloedverlies bij het naar de wc gaan kan uiteindelijk tot bloedarmoede (anemie) leiden. Als gevolg van diarree en buikpijn zou u minder zin in eten kunnen krijgen en kunnen afvallen. Dit kan, net als bloedarmoede, tot vermoeidheid leiden.
Na aanvang van een behandeling zullen de symptomen geleidelijk, gedurende enkele weken of maanden, afnemen. Mensen die colitis ulcerosa hebben, kunnen ook last krijgen van Obstipatie. Obstipatie kan vervolgens weer leiden tot perioden met buikpijnklachten en een opgeblazen gevoel.
Bij kinderen kan colitis ulcerosa een groei- of ontwikkelingsachterstand met zich meebrengen. Na aanvang van een behandeling zullen de symptomen geleidelijk, gedurende enkele weken tot maanden, afnemen. Colitis ulcerosa kan gepaard gaan met tussentijdse perioden met obstipatie.
Bij de volgende klachten moet u altijd uw arts of specialist waarschuwen:
- pijn, zweren of een pijnlijke zwelling in de endeldarm (het rectum);
- een acute (plotselinge) verergering van complicaties;
- een zeer opgeblazen buik, buikpijn, braken of obstipatie – u zou dan namelijk last kunnen hebben van een darmafsluiting.
Bronnen
1) Molodecky, N.A., Soon, I.S., Rabi, D.M., Ghali, W.A., Ferris, M., Chernoff, G., Benchimol, E.I., Panaccione, R., Ghosh, S., Barkema, H.W., et al. (2012). Increasing Incidence and Prevalence of the Inflammatory Bowel Diseases With Time, Based on Systematic Review. Gastroenterology 142, 46–54.e42.